مراسم تقدیر از برگزیدگان نخستین جشنواره علامه حلی در استان تهران روز 27 بهمن با حضور جمعی از اساتید و طلاب حوزههای علمیه در دانشگاه پیام نور تهران برگزار شد در این مراسم از 36 طلاب برگزیده خواهر و برادر شرکت کننده در جشنواره علامه حلی استان تهران با اهدای جوایزی تقدیر شد، همچنین پیام آیتالله مرتضی مقتدایی رئیس حوزههای علمیه سراسر کشور به جشنواره علامه حلی در تهران نیز قرائت شد. در این جشنواره، حجت الاسلام والمسلمین سید علی عماد، معاون پژوهش حوزههای علمیه کشور، حجتالاسلام و المسلمین علیاکبر رشاد، رییس شورای حوزه علمیه تهران ،محمود خالقی، معاون پژوهش حوزه علمیه خواهران، سرکار خانم راستی، مدیر منطقه یک حوزه علمیه خواهران، حجت الاسلام و المسلمین جعفر سماوات، دبیر جشنواره و معاون پژوهش حوزههای علمیه برادران استان تهران، سرکار خانم ازقندی، معاون امور محتوایی منطقه یک حوزه علمیه خواهران، معاونان پژوهش مدارس علمیه خواهران و برادران و همچنین همه طلاب خواهر و برادری که در جشنواره علامه حلی آثار خود را ارائه کرده بودند، حضور داشتند.
سیطره شخصیتها آفتی برای تحقیق
حجتالاسلام و المسلمین علیاکبر رشاد
تحقیق گذرگاه علم است. پژوهش معبر و پلی به وادی حقیقت است. حتی اگر مفهوم لغوی این واژه را تأمل کنیم تحقیق یعنی احقاق حق لذا واژه تحقیق از واژه پژوهش عمیقتر است. در پژوهش جهتگیری نیست اما جوهر تحقیق دستیابی به حق و کرسی نشاندن حقیقت است.
طلبه حتی برای تعلم هم باید تحقیق کند. معلم و مدرس بدون تحقیق نیز در تدریس موفق نیست. البته ابتدا تعلم باید باشد و بعد تدریس. تدریس در عین اینکه در رشد آدمی مؤثر است اما تحقیق از تدریس محض نیز در رشد آدمی موثرتر است.
برای تحقیق، کار و دقت بیشتری صرف میشود و انسان معرفت بیشتری به دست میآورد. لذا طلاب عزیز باید ابتدا تعلم کنند و بعد از آن تدریس داشته باشند. اما نباید در این تدریس متوقف شوند بلکه باید آموزههای خود را در قالب تحقیق، فرآورده و به متن تبدیل کرده و بعد به صورت اثری مکتوب عرضه کنند.
تحقیق به مثابه طریقی برای هم دریافت حقیقت و هم اثبات و هم ماندگار ساختن حقیقت است.
اول شرط تحقیق مایهوری است. اگر مایه و محتوا درست نباشد شما روزنامهنگار هستید نه محقق و شرط دوم تمحض است. امروز همه فن حریفی برای هیچکس میسر نیست. هرچند تخصص لازم است اما فراتر از آن تمحض باید لحاظ شود.
روشمندی، اجتناب از افراط و تفریط، روش آموزی و ... پیش شرطهای دیگر تحقیق است. پس شرط تحقیق در وجود و جان محقق است. گاهی موانع درونی و انفسی که از درون ما برمیخیزد استعدادکش، فرصت سوز و معرفت برانداز است و باید ابتدا موانع درون خیز انفسی را از میان برداشت و بعد به موانع برون آفاقی پرداخت.
شیخ طوسی سرآمد علمای ما است اما با این نعمت بزرگ حدود یک قرن و نیم فقه و اجتهاد و اصول ما دچار رکود و سکون شد و عظمت شیخ اجازه نمیداد فراتر از او رویم و امروز از ملاصدرا 400 سال است که عبور نمیکنیم و عظمت او ما را متوقف کرده است که این سیطره شخصیت آفتی برای تحقیق است.
پژوهش مبنای تولید دانش
حجتالاسلام و المسلمین سید علی عماد (معاون پژوهش مرکز مدیریت حوزههای علمیه)
مهمترین لازمه پژوهش بینش صحیح و نگاه عمیق به موضوع میباشد.
شرط ورود به پژوهش توجه به این سه ضرورت است برخورداری از دانش لازم، آشنایی و در اختیار داشتن علم ، داشتن بینش صحیح و نگاه عمیق به موضوع.
دستیابی به این سه ضرورت مستلزم داشتن یک نگرش و جهانبینی در خصوص وضعیت و ویژگیهای دنیایی است که امروز در آن زندگی میکنیم و در این راستا باید اهداف و برنامههای خود را مشخص نماییم تا به راحتی راهکارهای لازم را بیابیم.
قدرت، ثروت و دانش پیشزمینه پژوهش در جامعه امروزی است و دانش نقش زیر بنایی را در این خصوص به عنوان یک اصل اساسی ایفا میکند، لذا باید گفت که مبنای تولید دانش جز از طریق پژوهش راهکاری بیهوده است.
امروز ظرفیت و کارآیی حوزههای علمیه بیش از آن چیزی است که در جامعه بیان و وصف میشود و جامعه از آن آگاه است. هم اکنون17 درصد از کتب منتشر شده در سطح کشور محصول پژوهشهای طلاب است ، همچنین 50 درصد کتابهایی که در حوزه علوم انسانی به رشته تحریر درآمده را حوزویان تالیف نموده اندکه البته در راستای ارتقا و انتشار علمی پژوهشی در حوزههای علمیه باید از تمامی ظرفیتها و امکانات استفاده نماییم.
لذا باید با انرژی، نشاط و شور در راستای اعتلای علمی حوزهها گام برداشت.