مهمترین مسائل پیش روی ما در عصر حاضر، چالشهای معرفتی و ارزشی است. از بُعد معرفتی با انبوهی از اندیشههای ترجمهای مواجهایم که کیان اعتقادی و از پی آن، ارزشهای ما را در معرض تاخت و تاز قرار داده است و دردناکتر آنکه، در حالی که عدهای در خواباند، عدهای دیگر به دلیل نا آشنایی با میراث عظیم معرفتی اسلام و خاندان عصمت علیهمالسلام و بی آنکه اندک مایهای در این قلمرو داشته باشند بدان دل میسپارند. این جانب با پژوهشهای مستمر در حوزههای معرفتشناختی، فلسفه دین و... معتقدم مراجعه به این میراث و کسب توانمندی برای بهرهگیری از آن، ما را در برابر اندیشههای اومانیستی، سکولاریستی و شکاکانه یا نسبیتانگارانه مقاوم میسازد و راهحلهای نویی را در برابر مسائل میگشاید.
از بُعد علمی، متأسفانه ما از ظرفیتهای موجود علمی در حوزه، آنچنان که بایسته و شایسته است بهرهبرداری نمیکنیم. ما نیروهای با استعداد، خلاق و کوشای بسیاری داریم که باید آنها را بهکار بگیریم و باور داشته باشیم که در این عرصه نیز «ما میتوانیم». زبان و ابزار اصلی در این عرصه مهم، انجام پژوهشهای علمی در قالب مقالات علمی و کتاب است؛ لذا توجه به مهارتهای پژوهشی در سطوح مختلف حوزههای علمیه، از اولویتها و سیاستهای آموزشی و پژوهشی است.
مهارت نگارش، یکی از فنونی است که پژوهشگر باید به آن تسلط داشته باشد. یک پژوهش قابل قبول، مبتنی بر داشتن مهارتهای بسیاری است که اینجانب در جزوهای که برای پژوهشگران تهیه کردهام، توضیح دادهام؛ از جمله آن مهارتها، مهارت مهندسی پژوهش، گردآوری اطلاعات لازم، بازنویسی، نقادی و تحلیل است. با تجربههای بسیاری که در کارگاههای پژوهشی و آموزشِ پژوهشمحور داشتهام، مهمترین ضعف طلاب در پژوهش، مهارت بازنویسی است که این مهم، به آسانی به دست نمیآید و نیازمند دستکم سه دوره کارگاه پژوهشی در طول بیست ماه است. دیگر مهارتها، در کوتاه مدت به آسانی قابل دستیابی است ولی این مهارتها مستلزم صرف وقت بسیاری است. اگر طلاب از سالهای اول تحصیل زیر نظر استادی مجرب، در هفته پنج ساعت به تمرین بپردازند، در پایان دوره سطح، بر این مهارتها و مهارتهای دیگری تسلط خواهند داشت.
تشکیل جشنواره بهترین فرصت است تا نیروهای لایق و با استعدادی که در حوزه هستند و شمار آنها هم کم نیست، فعال ساخته و آنها را بازشناسیم و با ارزیابی درستِ تواناییهایشان، آنان را به عرصههای مورد نیاز پژوهش در علوم انسانی اسلامی رهنمون شویم. جشنواره که خود میتواند مشوقی برای پژوهشگران باشد، تشویقهایی هدفمند را برگزیند و سیاستهایی اتخاذ کند که طلاب با پویایی، نشاط و تحرک، احساس کنند که توان مشارکت در حل مسائل را دارند و میتوانند تأثیرگذار باشند. بزرگترین خطر این است که نیروها احساس رخوت و ناکارآمدی داشته، فکر کنند خاصیتی ندارند. داستان غروب غمبار برخی از مدارس، سندی بر این گفته است.