بیانات مقام معظم رهبری درباره طرح ولایت
فوریترین ضرورت تفکر مذهبی
طرح اسلام به صورت مسلکی اجتماعی و دارای اصولی منسجم و یک آهنگ و ناظر به زندگی جمعی انسانها، یکی از فوریترین ضرورتهای تفکر مذهبی است... مسائل فکری اسلام، به صورت پیوسته و به عنوان اجزای یک واحد، مورد مطالعه قرار گیرد و هر یک به لحاظ آن که جزئی از مجموعه دین و عنصری از این مرکب و استوانهای در این بنای استوار است و با دیگر اجزا و عناصر، هم آهنگ و مرتبط است و نه جدا و بیارتباط با دیگر اجزا بررسی شود تا مجموعا از شناخت این اصول، طرح کلی و همهجانبهای از دین، به صورت یک ایدئولوژی کامل و بیابهام و دارای ابعادی متناسب با زندگی چندبعدی انسان، استنتاج شود. «مقدمه کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی درقرآن 3/8/53»
مبانی فرهنگ
این معرفتها، این آگاهیها -آشنایی با مبانی دین و مبانی فرهنگ محکم و استوار دینی- چیز خیلی عظیمی است؛ و به نظر من این طرح (ولایت) بایستی فراگیر شود. اینگونه طرحها آنقدر مفید و خوب و سازنده است که هرچه دربارهی آن سرمایهگذاری شود، به نظر من زیاد نیست. دنیای اروپا، دنیای مسلّط امروز -که عمدتاً همان دنیای غرب و مَن تَبَعش هستند- مهمترین خلأ را دارند و آن، خلاءِ یک فکر، یک اندیشهی راهنما و بهاصطلاحِ متداول، یک ایدئولوژی است که متّکی به یک فکر صحیح و یک تلقّی درست از عالَمِ وجود باشد. مهمترین خلاءِ آنها نداشتن این است؛ لذا مرتّب سعی میکنند ایدئولوژیهای دروغی، درست و تزریق کنند. یک علّت عمدهای که از این انقلاب میترسند، همین است که این انقلاب، یک تفکّرِ صحیحِ درستِ تعریف شدهی متّکی بر یک جهانبینی صحیح و یک تلقّىِ مستدل و متین از آفرینش عالم دارد. (بیانات در دیدار طرح ولایت ۱۳/۰۶/ 78)
ملاک بصیرت
این معرفتها باید ملاک فعالیت سیاسی را هم به دست شما بدهد. در یک جامعه زنده همه موظف به تلاش سیاسی هستند. تلاش سیاسی غیر از سیاستزدگی است. غیر از سیاستبازی است. تلاش سیاسی یعنی؛ آگاه شدن از جریان کنونی جامعه و خطراتی که آن را تهدید میکند و مشخص کردن جبهه دوست و جبهه دشمن و گرفتن موضع مناسب در مقابل آنها. این آن فهم سیاسی است که برای همه لازم است و باید با ملاکهای ناشی از همین معرفت اسلامی باشد. اگر این ملاکها در دست یک فعال سیاسی نباشد، جبههها را اشتباه میکند، جبهه حق و باطل را با هم مخلوط میکند، از هم تمیز نمیدهد. (بیانات دردیدار طرح ولایت 17/5/81)
تمدنسازی امکان ندارد!
هیچ ملتی که داعیهی تمدنسازی دارد، بدون ایدئولوژی نمیتواند حرکت کند و تا امروز حرکت نکرده است. هیچ ملتی بدون دارا بودن یک فکر و یک ایدئولوژی و یک مکتب نمیتواند تمدنسازی کند. همینهائی که امروز شما ملاحظه میکنید در دنیا تمدن مادی را به وجود آوردهاند، اینها با ایدئولوژی وارد شدند؛ صریح هم گفتند؛ گفتند ما کمونیستیم، گفتند ما کاپیتالیستیم، گفتند ما به اقتصاد سرمایهداری اعتقاد داریم؛ مطرح کردند، به آن اعتقاد ورزیدند، دنبالش کار کردند؛ البته زحماتی هم متحمل شدند، هزینهای هم بر دوش آنها گذاشته شد. بدون داشتن یک مکتب، بدون داشتن یک فکر و یک ایمان، و بدون تلاش برای آن و پرداختن هزینههای آن، تمدنسازی امکان ندارد. (مقام معظم رهبری 23/7/91)
فهم درست از مبانی اسلامی چکار می کند؟
تفکّر فلسفی اسلام و فهم درست از مبانی اسلامی، کاری میکند که انسان در هر لحظهای از لحظات، احساس میکند در کجای راه و به سمت کدام هدف حرکت میکند؛ قدرت تحلیل برای حوادث مییابد و وظیفهی خودش را در هر شرایطی تشخیص میدهد. امروز باید جوان ما اینگونه باشد. البته دشمن، خوشش نمیآید. دشمن هرجا چنین چیزهایی را مشاهده کند، هرطور بتواند با آن مبارزه میکند. (بیانات در دیدار طرح ولایت ۱۳/۰۶/78)
مبنای همهی معارف در ذهن و عمل
فلسفهى اسلامى-همانطور كه شما فرمودید و درست هم گفتید- فقه اكبر است؛ پایهى دین است؛ مبناى همهى معارف دینى در ذهن و عمل خارجى انسان است؛ لذا این باید گسترش و استحكام پیداكند و برویَد و این به كار و تلاش احتیاج دارد. (بیانات دردیدارگروهى ازفضلاى حوزهى علمیهى قم 29/ 10/ 82)
مبانی اسلامی، قالب کلی و کیفیت اداره جامعه را معین میکند
معارف اسلامی فقط برای ذهنیات نیست. ما توحید اسلامی را فقط به این دلیل قبول نمیکنیم که یک واقعیتی است که خدا وجود دارد و یکی است و دو تا ندارد. ما در ذهنمان باید این را قبول داشته باشیم. مسأله توحید فقط این نیست. توحید اسلامی، شخصیت فردی ما را میسازد؛ روحها و دلها را شکل میدهد؛ عملها را معین میکند؛ ارتباطات بین بشری را ترسیم میکند؛ قالب کلی جامعه و کیفیت اداره جامعهها را معین میکند. (بیانات مقام معظم رهبری 9/6/83)