اشاره

کتاب «حدیث آفتاب» با موضوع بررسی و معرفی ابعاد سه گانه فقهی، سیاسی و اخلاقی زندگانی مقام معظّم رهبری، حضرت آیت الله سیدعلی خامنه ای(دام ظله العالی)، تابستان ۱۳۹۲ در ۳۸۵ صفحه و ۱۰۰۰ نسخه با مجوّز دفتر حفظ و نشر آثار رهبری، توسط انتشارات بوستان کتاب، وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چاپ و روانه بازار کتاب شد. گفتنی است به اعتقاد نگارنده، یکی از دستاوردهای بزرگ و ارزشمند انقلاب اسلامی ایران، فراهم شدن زمینه و امکان تأسیس نظام سیاسی دینی، مبتنی بر دو رکن ولایت فقیه و مردم سالاری بوده است.

مطالعه دقیق و منصفانه حوادث عصر انقلاب اسلامی و رخدادهای ۳۵ سال گذشته، به روشنی حکایت از نقش بی بدیل و مؤثر مقام ولایت در عبور دادن کشور از بحران ها و تنگناهای نظری و عملیِ پیش روی نظام اسلامی دارد. مدیریت فتنه ۸۸ را می توان یکی از نمونه های قابل درک از نقش مثبت رهبری در عبور دادن دولت و ملّت از گردنه های سخت و خطرناک سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی دانست. لزوم عقلی و شرعی برخورداری مردم، به ویژه جوانان و نوجوانان عزیز این مرز و بوم تاریخ ساز و تمدّن پرور از بصیرت دینی و سیاسی، نگارنده را بر آن داشت تا در حدّ بضاعت خود، به وادی تحقیق و تتبّع قدم نهاده و با هدف معرفی بیشتر رهبر فرهیخته انقلاب اسلامی، گامی هرچند کوچک در مسیر ارتقای بصیرت عمومی مردم بردارد. طبق آن چه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده و بر اندیشه دانشوران بزرگ اسلامی نیز منطبق است، رهبری عالی نظام اسلامی در عصر غیبت، باید بر عهده بزرگان و فرزانگانی قرار گیرد که از مقامات و شرایط ویژه ای برخوردار باشند که مهم ترین آن ها عبارت اند از: ۱. شرط فقاهت؛ به معنای لزوم برخورداری از قدرت استنباط احکام و قوانین اسلامی در عرصه های مختلف از منابع معتبر با اتّکاء به شیوه های متناسب؛ ۲. شرط سیاست؛ به معنای ضرورت برخورداری از بینش صحیح سیاسی و اجتماعی و توانایی لازم برای به دست گرفتن امور زمامداری و مسند رهبری؛ ۳. شرط عدالت؛ به معنای وجوب پای بندی و تعهّد به آموزه ها و تعالیم نجات بخش اسلام عزیز.

روشن است که وجود رهبریِ برخوردار از چنین شرایطی در سه عرصه مهمّ علم و تدبیر و اخلاق می تواند در مسیر تعالی برای یک ملّت و نظام سیاسی، چه نعمت بزرگ و فرصت بی بدیلی باشد. کتاب حدیث آفتاب در واقع، تلاشی است مستند برای معرفی بخشی از شخصیت و سرگذشت دومین رهبر و ولیّ امر ملّت ایران که در روزگاری پرحادثه، پرچم اهداف و آرمان های والای انقلاب اسلامی را بر دوش گرفته و در دوره سلطه هواهای نفسانی فردی و جمعی، راه پرافتخار خمینی کبیر(ره) را عالمانه و همراه با استقامت و شکیبایی دنبال می کند. نگارنده در این اثر، تلاش کرده است تا با بهره گیری از منابع معتبر و در دسترس، ضمن رعایت ساختاری جامع و منظم و با زبانی روان و رسا، بخش اندکی از دریای حقایق مربوط به ولیّ امر مسلمین جهان و رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران را در سه حوزه مهم و کلیدی مذکور؛ یعنی فقاهت، سیاست و اخلاق بازگو نماید.

پس از ذکر مقدّمه ای کوتاه در مورد ولادت و اصالت خانوادگی حضرت آیت الله خامنه ای(دام ظله العالی)، محتوای اصلی اثر در قالب سه فصل متوالی سامان یافته است که به ترتیب، به حیات فقهی، حیات سیاسی و حیات اخلاقی معظّم له مربوط می شود. در فصل اوّل، پس از تعریف فقه و اجتهاد و اشاره به جایگاه رفیع این دو مهم در میان مجموعه معارف اسلامی و نیز تاریخ و حیات فردی و جمعی مسلمانان، تلاش شده است ضمن پنج بخش، ابعاد گوناگون حیات فقهی رهبر معظّم در قالب الفاظ و عبارات به تصویر کشیده شود تا هم معرفت مستندی باشد برای آن دسته از مخاطبانی که علاقه دارند درباره این بُعد مهم از شخصیت پیشوای خود بیشتر بدانند و هم پاسخ استواری باشد برای همه کسانی که متأسفانه در این زمینه، مبتنی بر جهل یا غرض ورزی نادرست سخن می گویند. تحصیلات فقهی، فعالیت های فقهی، مراتب فقهی، موضوع مرجعیت معظّم له و نیز آثار علمی ایشان در حوزه فقه و اجتهاد، سرفصل های اصلی این فصل را تشکیل می دهند. در فصل دوّم کتاب در قالب دو بخش اصلی، حیات سیاسی ولیّ امر مسلمین تشریح شده است. بخش اول این فصل به حیات سیاسی معظّم له پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و بخش دوم به موضوعات و مسائل پس از پیروزی انقلاب اسلامی اختصاص داده شده و مهم ترین مقاطع و رویدادهای سیاسی و اجتماعیِ مرتبط با حضرت آیت الله خامنه ای(دام ظله العالی) در نیم قرن اخیر، در قالب مطالبی به هم پیوسته بازگو شده است.

نخستین تجربه های سیاسی، دیدار با نوّاب صفوی و شوق مبارزه، نهضت امام خمینی(ره)، تجربه اولین زندان، هدایت گری و دغدغه بصیرت افزایی، تبعید تنها راه باقی مانده رژیم، اوج گیری نهضت و عضویت در شورای انقلاب، از جمله سرفصل های بخش اول این فصل است. مباحث بخش دوم در دو مقطع مختلف، پی گیری شده است. مقطع اول، پیش از ارتحال حضرت امام(ره)و مقطع دوم، پس از ارتحال آن بزرگوار را شامل می گردد. در مقطع اول، به تشریح مسئولیت ها و نقش آفرینی های آیت الله خامنه ای در دهه آغازین انقلاب پرداخته و در پایان، مجموعه بیانات امام راحل((ره)) درباره معظّم له، جمع آوری شده است. مقطع دوم با رحلت جانگداز امام امت((ره)) آغاز گردیده و به انتخاب مقام معظّم رهبری(دام ظله العالی) به مقام ولایت از سوی نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، پایان یافته است.

آخرین فصل کتاب نیز به معرفی حیات اخلاقی رهبر انقلاب اختصاص دارد. معنایی که در این فصل از واژه اخلاق اراده شده است، پای بندی به آموزه ها و ارزش های حیات بخش دین مبین اسلام است؛ از همین رو سعی شده ضمن ۲۲ سرفصل پی درپی، جلوه هایی از پای بندی و تعهّد معظّم له نسبت به این تعلیمات بیان شود. ابتدای هر بخش از این فصل، به روایتی از پیشوایان معصوم(ع) زینت یافته و در تشریح حیات اخلاقی معظّم له، بیشتر از خاطرات و گفته های دیگران استفاده شده است. توکّل به خدا، توسّل به معصومین(ع)، تکلیف محوری، ولایت پذیری، احسان به والدین، ساده زیستی، سعه صدر، انصاف، اهتمام به نظم، شجاعت و حسّاسیت در مصرف بیت المال، بخشی از سرفصل های فصل سوم حدیث آفتاب را تشکیل می دهد.