ضرورت برگزاری جشنواره‌های علمی و کاربرد آن‌ها
برگزاری جشنواره‌های علمی معمولاً با هدف آزمون میزان توانمندی‌های علمی شرکت‌کنندگان و همچنین میزان توفیق برنامه‌ریزان در برنامه‌های طراحی شده در حوزه مربوطه است. قاعدتاً معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه برادران و خواهران استان تهران، با همین هدف مهم، جشنواره را پیش می‌برند. اما لازم است پس از برگزاری جشنواره، به تحلیل ساختار موضوع و محتوای آثار پرداخته شود تا بتوان وضعیت فعلی را نسبت به وضعیت قبلی ارزیابی کرد و میزان پیشرفت فعالیت‌های مدنظر را سنجند و با آسیب‌شناسی فعالیت‌ها، نواقص آن را برطرف نمود.
ساختار و کیفیت آثار ارسالی به پنجمین جشنواره
آثار ارسالی از بُعد ساختاری از قوت لازم برخوردار نبود. از بُعد محتوایی نیز می‌توان گفت: توجه به مسائل جدید، گستره موضوع تحقیق و توجه به کاربردی و نو بودن موضوع، تحلیل و تبیین و نقد منطقی و روشمند، ارائه استدلال‌های مناسب و قوی و ارائه دستاوردهای مشخص، در آثار ارسالی، قابل توجه نبود. با توجه به اینکه عمده آثار از نوع تحقیقات کتابخانه‌ای است و به گردآوری مطالب از منابع و متون پرداخته شده، از روش تحقیق خاصی بهره نبرده است. در برخی آثار عدم رعایت اخلاق پژوهشی، عدم استفاده از منابع متعدد و متقن، عدم استفاده از روش‌های جدید و یا حداقل صحیح ارجاع دهی، عدم انسجام منطقی و ارتباط منطقی اجزای مقاله با یکدیگر نشانگر ناآگاهی و یا عدم بهره‌گیری طلاب از روش‌های مختلف تحقیق می‌باشد. علی‌رغم ضعف‌هایی که در ساختار و محتوا دیده می‌شد، به طور کلی موضوعات از تنوع خوبی برخوردار بود. اما به دلیل عدم رعایت شیوه‌های صحیح تحقیق، دستاورد خاصی را به دنبال نداشته است.
جشنواره علامه حلی(ره) در قیاس با سایر جشنواره‌‌ها
جشنواره علامه حلی(ره)، سیر ارتقایی خوبی را طی این چند سال داشته است و ان‌شا‌ء الله در آینده نیز با افق دید وسیع مسئولان و جدیت آن‌ها در این کار، از توفیقات بیشتری برخوردار خواهد بود؛ اما لازمه این امر توجه به چند نکته است:
الف - معمولاً «پژوهش» در مدارس علمیه، در قیاس با «آموزش»، دچار بی مهری و برخی نگاه‌های نادرست شده است. رواج و احیاء مجدد سنّت و فرهنگ تحقیق در حوزه‌های علمیه، مستلزم ضروری دانستن این سنّت، از بالاترین سطوح حوزه تا طلاب مدارس علمیه است؛ اساتید مدارس علمیه، باید با تقویت روحیه پژوهشی در خود و طلاب، نخستین سنگ بنای شکل‌گیری پژوهش‌های علمی را ایجاد کنند. ب - اساتید مدارس علمیه نیز باید از طرقی به انجام فعالیت‌های علمی و تولید آثار پژوهشی، مبادرت ورزند. ج - جشنواره علامه حلی(ره) در سطح مدارس علمیه خواهران و برادران کاملاً شناخته شده است و از جایگاه نسبتاً خوبی برخوردار است؛ اما پس از گذشت چند سال از برگزاری آن در سطح مدارس علمیه و طی مراحل اولیه و احیاناً رفع نواقص احتمالی، بهتر است جشنواره با مشارکت چند نهاد علمی و آموزشی دیگر برگزار شود تا سطح علمی جشنواره علامه حلی(ره) با جشنواره‌های سایر نهادهای آموزشی مقایسه و ارزیابی شود.
توجه به معنویات، در کنار مسائل علمی و توجه به مشکلات جامعه
راحت طلبی، روزمره‌گی، مدرک‌گرایی، سطحی‌نگری و عدم توجه کافی به معنویات، از جمله آسیب‌ها و آفاتی است که ممکن است طالب علم را دچار مشکل کند. از این‌رو، توجه جدی به مسائل معنوی و علمی و توجه دادن طلاب به مسائل اساسی و مشکلات واقعی در حوزه‌های مختلف، از مهم‌ترین وظایف مسئولان، مدیران و اساتید حوزه‌های علمیه است.
ارتقاء مهارت نویسندگی
نویسندگی یک مهارت است که دستیابی و پیشرفت در آن نیاز به فراگیری خرده مهارت‌هایی دارد. مهارت تند‌خوانی و مهارت نحوه استفاده از کتاب‌ها و منابع دیجیتال، از جمله این مهارت‌ها است. ارائه واحدهای درسی و برگزاری کارگاه‌های مهارت نویسندگی در همان سال‌های ابتدایی تحصیل در مدارس علمیه، می‌تواند بسیار راه‌گشا باشد.
در این راستا پیشنهادات دیگری نیز ارائه می‌شود: آموزش مکاتبه‌ای مقاله نویسی؛ راه‌اندازی صدای پژوهش جهت پاسخگویی به سوالات پژوهشگران؛ راه‌اندازی نشریه پژوهشی در سطح مدارس جهت انتشار مقالات اساتید و طلاب؛ راه‌اندازی مدرسه پژوهش که در ایام تعطیلات دوره‌های روش تحقیق در آن‌ها برگزار گردد؛ تشکیل تیم‌های پژوهشی و انجام تحقیقات میدانی به منظور بررسی مسائل و موضوعات مبتلا‌به حوزه‌ها و اتخاذ تصمیم و برنامه‌ریزی بر مبنای آن‌ها؛ طراحی برنامه مستمر تحقیقاتی در کنار سایر برنامه‌های درسی طلاب.
