عنصر تحقیق و پژوهش در همه جا به صورت یک اصل در مجموعه کارها باید مورد توجه قرار گیرد(مقام معظم رهبری ) / اگر ژرف یابی و پژوهش نباشد، نتیجه اش یک جا ایستادن، درجازدن و با دنیای پیرامون خود بیگانه تر شدن است.(مقام معظم رهبری ) / بدون ژرف یابی در هیچ مقوله ای نمی توان به هدفهای والا دست یافت.(مقام معظم رهبری ) / کارهای پژوهشی حوزه باید بتواند منظومه کاملی را به وجود بیاورد تا همه نیازهایی را که حوزه متصدی آن است، و بدان اهتمام دارد پوشش دهد.(مقام معظم رهبری )
.:: جایگاه پژوهش در حوزه های علمیه خواهران ::.

قال علی (علیه السلام): «العلم سلطان من وجده صال به و من لم یجده صیل علیه» علم، قدرتی است که هرکس آن را بیابد بر دیگران غلبه پیدا خواهد کرد و هرکس به آن دست نیابد دیگران بر او پیروز خواهند شد.

در فرهنگ اسلامی، علم و دانش یکی از پایه های اقتدار به شمار می رود. به همین سبب، توسعه علمی به عنوان یکی از راهبردهای کلیدی کشور اسلامی مان مطرح می گردد؛ بدان معنا که جامعه علمی پس از دست یابی به منابع غنی و اصیل و انبوه سازی اطلاعات موجود، درصدد تحلیل و تولید علم بر آمده و علوم نافع و علمای تأثیرگذار را به جهان بشری تقدیم نماید.

رهبر معظم انقلاب نیز همواره تأکید دارند که یکی از عوامل ماندگاری و پیشرفت در جهان امروز، توسعه علمی، همگام با سرعت جهانی آن است و وقفه علمی موجب عقبگرد فرهنگی است.

بررسی تاریخ گذشته تمدن اسلامی از شکوفایی و ظهور دوران طلایی این تمدن حکایت میکند. ظهور بزرگانی چون علامه حلی ، خواجه نصیر طوسی، فارابی ، خوارزمی رازی ، ابن سینا و ... در دوران گذشته در بستر تمدن اسلامی گویای این مطلب است که پرورش چنین نخبگانی دور از ذهن و خارج از توان آینده سازان ایران اسلامی نخواهد بود. علمایی همچون علامه حلی(ره) که در نوجوانی به درجه اجتهاد نائل گردیده، در اوان جوانی زعامت و مرجعیت شیعیان را به عهده گرفت، می تواند به عنوان الگو، مسیر حرکت پژوهشگران جوان را در راستای اهداف عالیه روشن نماید.

جشنواره «علامه حلی(ره)» با این پیام تشکیل میشود که حوزویان با تأسی از سیره اهلبیت(ع) و علمای اسلامی می توانند در عرصه زندگی دینی و حرکت به سوی تشکیل جامعه ایده آل دینی قدم های شایستهای بردارند.

در این زمینه حضور استادان متعهد و توانمند، تشویق ها و حمایت های مادی و معنوی پژوهشگران، به ایجاد انگیزه ایشان کمک شایانی خواهد کرد؛ زیرا استادان و پژوهشگران، به دور از دغدغه های اقتصادی و معیشتی و با آرامش فکری می توانند درخشش های عمیق و ثمربخشی را به منصه ظهور در آورد و بدین ترتیب حوزههای علمیه جایگاه واقعی خود را در تولید علم و پرورش پژوهشگر باز خواهد یافت.

به عبارت دیگر می توان گفت احیای دوران طلایی شکوفایی مسلمان، زمانی محقق میگردد که پژوهشگران ابتدا براساس نقشه ای جامع و طراحی هدفمند، آموزه های دینی خود را در ارتباطی معنادار با سایر علوم مورد تحلیل قرار دهند و سپس متناسب با نیاز افراد و جوامع امروز به تولید علم و دانش پرداخته ، همچنین جهت کشف معانی آفرینش، گام های شایسته بردارندکه این، همان پژوهش است. توجه به این مسئله ضروری است که طبقه بندی، چینش، ترجمه، بازخوانی آثار دیگران و اقداماتی نظیر این موارد، به تنهایی پژوهش به شمار نمی آیند؛ حقیقت پژوهش، جوشش علمی است که از دغدغه مندی و درونمایه های فکری پژوهشگر آغاز میشود و در فرآیندی تعریف شده و مسیری مشخص به تولید علم و حل مسئله می انجامد.

علمی که به فرموده امیرالمؤمنین علی (ع) ، غلبه بر افکار را به همراه دارد و انسانها را به سمت شناخت واقعیت ها و حقایق عالم هستی هدایت میکند و موجب شناخت خود و خالق کائنات و اعتلای فکر ، منش ، شخصیت ، اعتقادات و رفتارهای ما شده، در پی آن انسانها از آن در جهت تکامل و کسب آرامش بهره مند می شوند. طلبه تاثیرگذار با حضور فعال در اجتماع می تواند به آسیب های موجود پی برده، نیاز های جامعه را شناسایی کند و مبتنی بر شواهد علمی ، در جهت تکامل معنوی آحاد جامعه تلاش نماید. انتظار می رود افراد مستعدی که مصداق آیه شریفه « الله فضّل بعضکم علی بعض فی الرزق» می باشند، به شکرانه چنین رزق مبارکی که نصیبشان گردیده است، اندیشه خود را در مسیر صحیح به کار گیرند تا به تولیدات ارزشمندی نائل گردند.

آنچه بیان شد، مورد عنایت ویژه رهبر معظم انقلاب بوده و در ابلاغ سیاستهای کلی علم و فناوری، مسایل ذیل مورد توجه ایشان قرار گرفته است: تولید علم و توسعه نوآوری و نظریه پردازی، تحول و ارتقاء علوم انسانی به ویژه تعمیق شناخت معارف دینی و مبانی انقلاب اسلامی، شناسایی نخبگان و پرورش استعدادهای درخشان و حفظ و جذب سرمایههای انسانی، تقویت و گسترش گفتمان تولید علم و جنبش نرم افزاری در کشور، تشکیل کرسیهای نظریه پردازی و تقویت فرهنگ تبادل آراء و تضارب افکار و آزاداندیشی علمی، تحکیم و تعمیق پیوند حوزه و دانشگاه و تقویت همکاری های مستمر راهبردی، تعیین اولویت ها در آموزش و پرورش با توجه به مزیت ها و ظرفیت ها و نیازهای استانی و کشوری ، از جمله مسایل مهمی است که ایشان بر آن تأکید نموده اند.

مدیریت حوزه علمیه خواهران استان تهران نیز بهعنوان یکی از مجامع علمی کشور، شناسایی ظرفیت های موجود در میان طلاب خواهر و زمینه سازی برای تقویت و بهره مندی از این ظرفیت را در دستور کار خود قرار داده است. بهعنوان نمونه ، امروز با ایجاد زمینه رقابت علمی بین فضلا و طلاب از طریق برگزاری جشنوارههایی مانند جشنواره علامه حلی(ره)، علاوه بر نهاینه کردن روش تحقیق استاندارد در بین طلاب خواهر، شاهد ایجاد خودکفایی نسبی علمی پژوهشی حوزه علمیه خواهران به واسطه پرورش بانوان فاضله و عالمه بوده و درحد وسع و توان خود در پی ایجاد تعامل با نهادها و سازمانهای مرتبط و معرفی این فضلا به جامعه علمی کشور هستیم. 

البته بدیهی است به ثمر نشستن چنین تلاشهایی نیازمند عزمی همگانی است به گونهای که فرآیند پژوهشگر پروری مستلزم اصلاح سیستم آموزشی به شکل آموزش پژوهش محور و تأسیس مدارس نخبگان و مشارکت مسئولان فرهنگی در راستای تقویت فرهنگ پژوهش می باشد و در سطح خرد، مدارس با شناسایی طلاب مستعد در قدم نخست و ایجاد انگیزه و نشاط پژوهشی و آموزش تدریجی مهارت های پژوهشی در مراحل بعد، راه را برای ورود طلاب به این عرصه مؤثر فراهم می سازند. ایمان به خداوند و عزم راسخ به منظور حرکت در مسیر اعتلای دین خدا، اهتمام جمعی بر اساس برنامه ریزی مناسب و حمایت دست اندرکاران امر ، قطعا نویدبخش آینده روشنی برای جامعه اسلامی خواهد بود.

خانم زينب پورحمزه