قرآن در قرآن

بحث قرآن در قرآن شاید بحث جدید و مهمی باشد چنانچه مورد دقت و بررسی قرار گیرد می تواند مورد استفاده قرآن پژوهان و مؤمنین گرانقدر قرار گیرد چون حدود 80 اسم به نام این کتاب سعادت آفرین در قرآن مجید آمده است. خود کلمه قرآن که مصدر است یعنی زمان ندارد و در هر زمان این کتاب مقدس می تواند مورد استفاده قرار گیرد همانطور که در زبان فارسی مصدر محل صدور فعل و اقسام آن است و در زبان فارسی معمولاً با «تن» و «دن» مصدر می سازند، مثل گفتن، نوشتن، رفتن یا گردیدن، شنیدن، خندیدن و امثال آنها در زمان ادبیات عرب مصدر مثل قرآن، علم و کتاب دیگر عناوین وجود دارد. قرآن یعنی خواندن، تلاوت کردن.
فرقان، اسم دیگر قرآن است یعنی جدا کردن حق از باطل، اسامی دیگری نیز برای قرآن در این کتاب آمده است از جمله ذکر و نور و کتاب به معنی نوشتن.
29 سوره قرآن مجید که با حروف مقطعه شروع می شود معمولاً تعریف از قرآن بعد از این حروف شروع می شود. الم، ذالک الکتاب لاریب فیه. در همین آیه که تعریفی از قرآن مجید است به عنوان کتاب هدایت را هدف نزول قرآن می داند، هدایت یعنی نشان دادن راه به گونه ای که انسان را به مقصد برساند. هادی کسی است که پیشاپیش گروهی حرکت می کند و راه را به آنها نشان می دهد.1
خداوند در آیات فراوانی مانند این آیه قرآن را کتاب هدایت معرفی کرده است.
آری قرآن به راستی هدایت محض است، هدایتی که هیچ گونه گمراهی و تیرگی در آن راه ندارد.2 پس غرض خداوند از نازل کردن آن نشان دادن راهی است که به سعادت ابدی انسان ها منتهی می شود چنانچه خداوند در آیات 15 و 16 سوره مائده می فرماید: «از طرف خداوند نور و کتاب آشکاری به سوی شما آمد، خداوند به برکت آن کسانی که از خشنودی او پیروی به راه های سلامت هدایت می کند و به فرمان خود از تاریکی ها به سوی روشنایی بیرون می برد و آنها را به سوی راه راست رهبری می نماید.» با توجه به این مطلب روشن می شود که قرآن کتابی تاریخی، علمی و... نیست. بلکه هدف قرآن از بیان تاریخ پیامبران و اقوام گذشته و ذکر مطالب علمی گوناگون و... تنها هدایت و نشان دادن راه سعادت به انسان است.
و اما فصلنامه باب علم که ارگان علمی حوزه مقدسه الامام علی بن ابیطالب علیه السلام است براساس الهام از معارف قرآنی می کوشد تا آینه ای برای حقایق سعادت بخش این کتاب آسمانی باشد و در همین راستا از اساتید و طلاب و فضلایی که مقالات خود را برای این فصلنامه تنظیم می فرماید تقاضا می شود قرآن را به عنوان منبعی بی بدیل مورد توجه قرار داده و دریافت و انعکاس مفاهیم آن را ذخیره سرای آخرت خود سازند. انشاءالله

1- مجمع البیان جلد 1 ص 65
2- تفسیر موضوعی جلد 1 ص 183