آیین نامه جشنواره پژوهشي علامه شعراني(ره)

مقدمه

ضرورت تحقیق، امری مسلّم و انکارناپذیر در حوزه‌های علمیه است که اهمیت آن با توجه به هجمه گسترده تحقیقات دانش‌بنیان و یافته‌های پژوهشی نوپدید از مرزهای ناهمگون با بوم علمی و فرهنگی ما بیش از پیش نمایان می‌گردد. البته تصاعد فکری جوامع و مکاتب علمی در هر جغرافیایی که صورت گیرد و موجب تحوّل جامعة انسانی و پیشرفت آن گردد، همواره مورد ستایش است. علم و فن‌آوری از ملزومات تمدن بشری است و هیچ جامعه پیشرفته‌ای را نمی‌توان یافت، مگر آنکه تجلی دانش و روزآمدی فرآورده‌های علمی را به‌خصوص در حوزه علوم انسانی و فرآیند تغییر نگرش و رفتار دانش‌محور در آن شاهد باشیم. بر این اساس لازم است نهایت اهتمام و بذل توجه به تولید علم و عرضة پژوهش‌های بدیع، مهم‌ترین دغدغة حوزه‌های علمیه باشد.

بر اساس مصوّبة هشتاد و نهمین جلسة شورای حوزة علمیة استان تهران به تاریخ 7/3/1393، نخستین جشنوارة پژوهشی علامه شعرانی(ره)، در راستای گسترش فرهنگ پژوهش و همچنین شناسایی، جذب، حمایت و تجلیل از اساتید فرهیخته و پژوهشگر استان تهران، از سوی معاونت پژوهش حوزة علمیة استان برگزار گردید. پس از برگزاری موفقیت‌آمیز چند دوره جشنوارة علامه حلی(ره) که به آثار قلمی طلاب جوان اختصاص دارد، این خلأ احساس می‌شد که آثار پژوهشی اساتید حوزة علمیه، موقعیتی برای عرضه در محیط حوزة علمیه نمی‌یابد؛ بر این اساس، جشنوارة پژوهشی علامه شعرانی(ره) با این هدف راه‌اندازی گردید. این جشنواره که در امتداد فعالیت‌های پژوهشی معاونت پژوهش حوزة علمیة تهران برگزار می‌شود، به نام یکی از بزرگ‌ترین و نام‌آورترین علما و اندیشمندان معاصر حوزوی است.

علامه ابوالحسن شعرانی(ره) از آن دسته فرهیختگان و متفکّرانی است که جامع معقول و منقول بود و سهم عمده‌ای در توسعة علوم اسلامی، به‌خصوص در حوزة علمیة تهران داشت. بر این اساس، جشنوارة مذکور به نام آن شخصیت برجستة حوزوی نام‌گذاری گردید. پس از برگزاری موفقیت‌آمیز نخستین دورة جشنواره، لزوم توجّه جدّی به جشنواره دوم و ارائه طرحی جامع در این زمینه، بیش از پیش احساس می‌شود. بر این اساس، در این طرح‌نامه سعی شده است با تجربة دورة پیشین و نیز با نگاهی به افق‌های پیش روی جشنواره، اقتضائات حوزة علمیة تهران در نظر گرفته شده و با توجّه به رویکرد حوزوی جشنواره، طرحی جامع و متناسب با ساختار علمی حوزه ارائه گردد.

 

فصل اول: کلیات

1. نام جشنواره، «جشنوارة پژوهشی علامه شعرانی(ره)» است که در این‌جا به اختصار، «جشنواره» نامیده می‌شود.

2. دبیرخانة دائمی جشنواره در مدیریت حوزة علمیة استان تهران بوده و متصدّی برگزاری آن، معاونت پژوهش حوزة علمیة استان است.

3. جشنواره به طور کلّی، به آثار پژوهشیِ اساتید حوزة علمیة استان تهران اختصاص دارد.

4. جشنواره به طور سالانه برگزار می‌شود.

5. فرآیند جشنواره همه ساله از ابتدای دی ماه آغاز شده و تا آذر ماهِ سال بعد ادامه می‌یابد. مراسم اختتامیه و تقدیر از آثار برتر نیز هم‌زمان با هفتة پژوهش برگزار می‌گردد. تقویم اجرایی جشنواره به شرح زیر است:

1- اول دی: فراخوان؛

2- اول خرداد: آغاز ثبت‌نام و دریافت اثر؛

3- پایان شهریور: پایان مهلت ثبت‌نام؛

4- آذر ماه (هم‌زمان با هفتة پژوهش): مراسم اختتامیه.

فصل دوم: اهداف

6. اهداف برگزاری جشنواره عبارت‌اند از:

الف) اهداف راهبردی

1- احیای سنت پژوهش و تقویت و توسعه روح تحقیق در حوزه علمیه؛

2- شناسایی ظرفیت پژوهشی استان، و ایجاد انگیزه در میان اساتید و فضلا در جهت ارتقای سطح فعالیت‌های پژوهشی؛

3- حمایت از پژوهشگران و نویسندگان برتر حوزوی از میان اساتید و فضلای سطوح عالی؛

4- افزایش ظرفیت حوزه علمیه در جهت تولید علم در معارف دینی، علوم حوزوی، علوم انسانی و مسائل مبتلابه نظام اسلامی.

ب) اهداف کاربردی

1- شناسایی پژوهشگران و نویسندگان برتر حوزوی از میان اساتید؛

2- فراهم ساختن زمینة پژوهش برای اساتید حوزة علمیة استان تهران؛

3- ايجاد بستري مناسب جهت رشد کمّي و کيفي آثار پژوهشي؛

4- افزایش سطح مشارکت و رقابت در عرصه‌های علمی ـ پژوهشی؛

5- جهت‌دهیِ فعالیت‌های پژوهشی اساتید به سوی نیازها و ضرورت‌ها در حوزه‌هاي مختلف علوم ديني؛

6- استفاده از آثار برتر جشنواره در فصلنامه‌های علمی- پژوهشی و علمی- تخصّصیِ مدیریت حوزة علمیة استان تهران؛

7- ارتباط مستمر و پویا با سایر مراکز علمی و پاسخ به سفارش‌های دریافتی.

فصل سوم: تشکیلات و شرح وظایف

7. ساختار تشکیلات جشنواره به ترتیب ذیل است:

1- شورای سیاست‌گذاری؛

2- شورای اجرایی؛

3- دبیرخانه (دبیر، دبیر علمی، مسئول اجرایی).

8. شورای سیاست‌گذاری، بالاترین رکن تصمیم‌گیری در جشنواره است که اعضای آن عبارت‌اند از:

1- رئیس شورای حوزة علمیة استان تهران (رئیس شورا)؛

2- مدیر حوزة علمیة استان تهران (نائب‌رئیس)؛

3- معاون پژوهش حوزة علمیة استان تهران (دبیر)؛

4- معاون آموزش حوزة علمیة استان تهران؛

5- سه نفر از اساتید برجسته و فعال در پژوهشِ حوزة علمیة استان تهران، با پیشنهاد معاون پژوهش و تأیید رئیس شورا.

9. شرح وظایف شورای سیاست‌گذاری عبارت است از:

1- تعیین خط‌مشی و سیاست‌های کلّی جشنواره؛

2- تصویب آئین‌نامه‌های داخلی جشنواره و نظارت بر حسن اجرای آن‌ها؛

3- دیده‌بانیِ رفتار اجراییِ شورای اجرایی و دبیرخانه و نظارت بر عملکرد آن‌ها؛

4- انتصاب و برکناریِ دبیر جشنواره؛

5- تأیید نهایی آثار برتر؛

6- تعیین نوع و میزان جوایز.

10. اعضای شورای اجرایی عبارت‌اند از:

1- معاون پژوهش (رئیس شورا)؛

2- مدیر امور جشنواره‌های معاونت پژوهش؛

3- دبیر جشنواره؛

4- دبیر علمی؛

5- مسئول اجرایی؛

11. شورای اجرایی، وظایف زیر را بر عهده دارد:

1- مدیریت کلان علمی و اجرایی جشنواره؛

2- پیشبرد اهداف و سیاست‌های کلان جشنواره؛

3- ارائة متناوب گزارش عملکرد به شورای سیاست‌گذاری؛

4- تصمیم‌گیری در مورد روند اجراییِ جشنواره؛

5- تسریع و تسهیل در برنامه‌های پیش رو؛

6- تشکیل جلسات مستمر و تبادل نظر در جهت برگزاری بهینة جشنواره؛

7- نظام‌مندسازی و شفاف‌سازیِ فرآیند جشنواره از ابتدا تا انتهای هر دوره؛

8- ارتباط مستمر و سازنده با مدارس علمیة تهران و اساتید حوزة علمیه و آشنا نمودن آن‌ها با اصول پژوهش، از طریق جشنواره.

12. شرح وظایف معاون پژوهش که ریاست هیئت مدیرة جشنواره را بر عهده دارد، به قرار زیر است:

1- برقراری ارتباط مستمر با شورای سیاست‌گذاری؛

2- پیشنهاد برنامه، بودجه و تقویم اجرایی جشنواره به شورای سیاست‌گذاری؛

3- پیگیری امور کلان مالیِ جشنواره؛

4- پیشنهاد دبیر جشنواره به شورای سیاست‌گذاری؛

5- نظارت بر حسن اجرای مصوّبات و برنامه‌ها توسط دبیرخانه؛

6- تأیید و انتصاب دبیر علمی و مسئول اجرایی به پیشنهاد دبیر جشنواره؛

7- تأیید و انتصاب ارزیابان به پیشنهاد دبیر جشنواره؛

8- تأیید و معرفی آثار برتر به شورای سیاست‌گذاری.

13. ضروری است دبیر جشنواره، از فضلای حوزة علمیه بوده و سوابق پژوهشیِ مطلوبی داشته باشد. شرح وظایف دبیر جشنواره عبارت است از:

1- تدوین خط‌مشی و سیاست‌های کلّیِ جشنواره و پیشنهاد آن به شورای اجرایی؛

2- ارتباط و همکاری با اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینة برگزاری بهینة جشنواره؛

3- اجرا و پیگیری مصوّبات شورای سیاست‌گذاری؛

4- ارائة متناوبِ گزارش عملکرد دبیرخانه به شورای اجرایی؛

5- مدیریت فرآیند جشنواره از فراخوان و اعلان عمومی تا برگزاری مراسم اختتامیه؛

6- تشکیل دبیرخانه و پیشنهاد دبیر علمی و مسئول اجرایی جشنواره به معاون پژوهش؛

7- پیشنهاد و معرفی ارزیابان به معاون پژوهش؛

8- نظارت بر عملکرد ارزیابان و تأیید فرآیند ارزیابی؛

9- تهیه و تدوین آئین‌نامه‌ها و فرم‌های ارزیابی؛

10- سامان‌دهی و نهایی‌سازی معیارهای ارزشیابی آثار؛

11- تأیید اولیه و معرفی آثار برتر به شورای مدیریت.

14. دبیر جشنواره باید دبیر علمی و ارزیابان را با توجه به سابقة پژوهشی آن‌ها و همچنین مسئول اجرایی را با توجه به سابقة اجرایی وی، جهت معرفی به معاون پژوهش، با ارائة مستندات و رزومة علمی و اجرایی، انتخاب نماید.

15. وظیفة ارزیابان، ارزیابی و داوری آثار رسیده به جشنواره است که مطابق با آئین‌نامه‌ها و فرم‌های ارزیابی، به ارزیابی آثار می‌پردازند.

16. دبیر علمی باید از فضلای حوزة علمیه بوده و سوابق پژوهشیِ مطلوبی داشته باشد. مسئولیت مستقیم برقراری ارتباط با ارزیابان و نظارت بر فرآیند ارزیابی و نیز تدبیرِ امور علمی و محتوایی جشنواره، با دبیر علمی است.

17. انجام تمامی امور اجرایی جشنواره؛ اعم از تبلیغات، ابلاغ فراخوان، ارسال دعوت‌نامه‌ها، پیگیری امور سایت، دریافت و ثبت آثار، ارسال آثار به ارزیابان و دریافت آن‌ها، تهیة پوسترها و بروشورها، تهیه و انتشار ویژه‌نامه، تهیة جوایز، تهیه و انتشار لوح‌های تقدیر و برنامه‌ریزی و مدیریت مراسم اختتامیه، بر عهدة مسئول اجرایی است.

فصل چهارم: محورها

18. جشنواره در ده محور کلّی برگزار می‌گردد که عبارت‌اند از:

1- فرهنگ و معارف اسلامی، اخلاق و تربیت، سبک زندگی اسلامی؛

2- علوم قرآن و حدیث؛

3- فقه و اصول، حقوق اسلامی؛

4- منطق، فلسفه و عرفان اسلامی؛

5- کلام، ادیان و مذاهب؛

6- تاریخ و سیره (مطالعات تاریخی در زمینة انبیاء، اسلام، مسلمین و جوامع اسلامی)؛

7- علوم انسانی و اجتماعی با رویکرد دینی؛

8- ادبیات، هنر و رسانة دینی؛

9- مطالعات حوزه‌شناسی (پژوهش‌های تاریخی و روش‏شناختی در زمینة آموزش، پژوهش، تهذیب، تبلیغ، مدیریت و... در حوزه‏های علمیه)؛

10- مطالعات انقلاب اسلامی (اندیشة سیاسی، علل و ریشه‌ها، زمینه‌ها، پیامدها، شخصیت‌شناسی، جریان‌شناسی، دشمن‌شناسی، آینده‌پژوهی و...).

فصل پنجم: شرکت‌کنندگان

19. جشنواره به آثار علمی و پژوهشیِ اساتید حوزة علمیة استان تهران، اختصاص دارد. مراد از اساتید حوزة علمیة استان تهران، اساتیدی است که در حوزة علمیة استان تهران، به تدریس دروس رسمی یا غیررسمی می‌پردازند؛ اعم از این‌که دارای کد استادی باشند یا نباشند.

تبصرة1: کادر رسمی مدارس علمیه اعم از: مدیر و معاونانِ پژوهش، آموزش، تبلیغ و تهذیب، و نیز طلاب شاغل به تحصیل در پایة 9 و بالاتر، که به لحاظ سنّی، شرایط حضور در جشنواره علامه حلی(ره) را ندارند، می‌توانند در جشنواره شرکت کنند.

تبصرة2: اساتیدی که کد استادی ندارند، ضروری است پس از کسب رتبه، نسبت به دریافت «گواهی اشتغال به تدریس» از مدرسه‌ای که در آن به تدریس می‌پردازد، و تحویل آن به دبیرخانة جشنواره اقدام نمایند.

تبصرة3: اساتیدی که حداکثر در سال تحصیلی جاری و دو سالِ پیش از آن، تدریس نداشته‌اند، نیز می‌توانند در جشنواره شرکت کنند. این افراد، ضروری است پس از کسب رتبه، نسبت به دریافت «گواهی اشتغال به تدریس» از مدرسه‌ای که سابقاً در آن به تدریس پرداخته‌اند، و تحویل آن به دبیرخانة جشنواره اقدام نمایند.

فصل ششم: قالب آثار

20. جشنواره در هفت قالب علمی و پژوهشی برگزار می‌گردد:

1- مقاله؛

2- کتاب؛

3- پایان‌نامه؛

4- تقریر؛

5- متن درسی؛

6- طرح‌نامه (پروپوزال)؛

7- ایدة پژوهشی (اقتراح علمی).

21. هر یک از قالب‌های مقاله، کتاب و پایان‌نامه می‌تواند تألیف و یا ترجمه باشد.

تبصرة4: در آثار ترجمه، ارسال متن اصلی اثر، الزامی است.

تبصرة5: مقالات ترجمه چنان‌چه همراه با تحلیل و نقد باشند، از امتیاز ویژه برخوردار خواهند شد.

22. در صورتی که کتاب و پایان‌نامه، به تصحیح و احیای محقّقانة نسخة خطی پرداخته باشد، مورد پذیرش جشنواره است.

تبصرة6: تصحیح و احیای نسخة خطی، لازم است همراه با مقدمة تحقیقی، توضیحات دقیق و اشاره به نسخه‌بدل‌ها باشد.

الف) مقاله

23. حجم مقاله نباید کمتر از 3000 کلمه و بیشتر از 9000 کلمه باشد.

24. در مقاله، ضروری است ساختار زیر رعایت شود:

1- عنوان: روشن، گويا، جامع، مانع و تا حدّ امکان، مختصر و ناظر به محتوا باشد؛

2- چکيده: متني کوتاه بين 100 تا 250 کلمه که دربردارندة مسئلة اصلي، شیوه تحقیق و نتایج مقاله است؛

3- کليدواژه: واژه‌هاي اصلي و کانوني مقاله را بین 3 تا 10 واژه دربرمی‌گیرد؛

4- مقدمه: به تشريح مسئله، پيشينه تحقيق، فرضيه‌ها و روش مي‌پردازد؛

5- متن اصلی: گزارش کاملي از پژوهش بوده و مشتمل بر فرضيات، نظريات، نقد و تحليل، استدلال و... است؛

6- نتيجه: گزارشي دقيق از دستاورد‌ها و نوآوري‌هاي پژوهش است؛

7- پي‌نوشت: ذکر توضيحات، اسامي خاص يا اصطلاحات که در انتهاي متن، بعد از نتيجه و قبل از کتابنامه درج مي‌شود؛

8- کتابنامه: درج فهرستي دقيق از منابع استفاده شده در روند نگارش مقاله به ترتيب حروف الفبای نام خانوادگی نویسندگان و تفکيک زبان می‌باشد.

25. رعایت موارد زیر نیز در مقاله، الزامی است:

1- تمامي ارجاع‌ها باید به صورت درون‌متني تنظيم شود؛

2- نقل‌قول‌هاي کم‌تر از چهل واژه را بايد بين دو گيومه قرار داد؛

3- نقل‌قول‌هاي بيش از چهل واژه بايد متفاوت با قلم متن اصلي، با اندازه‌اي ريز‌تر و با تورفتگي بيشتر از دو طرف درج شود؛

4- کتابنامه مطابق با الگوی ذیل نگاشته شود:

الف) کتاب= نام خانوادگی نویسنده یا شهرت وی، نام نویسنده. (سال انتشار کتاب به شمسی، قمری و یا میلادی)، عنوان کتاب، محل نشر: ناشر، شماره چاپ.

ب) مقاله= نام خانوادگی نویسنده یا شهرت وی، نام نویسنده. (سال انتشار نشریه به شمسی، قمری و یا میلادی)، «عنوان مقاله»، عنوان نشریه، شماره انتشار، فصل انتشار، صفحه.

ب) کتاب

26. کتاب باید رویکرد پژوهشی داشته و به تحلیل و بررسی دقیقِ موضوعات بپردازد.

تبصرة7: به دلیل آن‌که ظاهر کتاب؛ اعم از طراحی جلد، صحافی، صفحه‌آرایی و...، و نیز اعتبار ناشر، در فرم‌های ارزیابی، دارای امتیاز هستند، بر این اساس، کتب منتشر شده، می‌توانند امتیاز بیشتری را به خود اختصاص دهند.

ج) پایان‌نامه

27. پایان‌نامه باید دارای ساختار ذیل باشد: 1- فهرست (اجمالی و تفصیلی)، 2- مقدمه، 3- کلیات، 4- فصول، 5- نتیجه، 6- کتابنامه.

28. کلیات پایان‌نامه، موارد ذیل را دربرمی‌گیرد: 1- بیان مسئله، 2- ضرورت و اهمیت مسئله، 3- سؤالات اصلی و فرعی، 4- پیش‌فرض‌ها، 5- فرضیه‌ها، 6- پیشینة پژوهش، 7- نوآوري‌هاي پژوهش حاضر، 8- تعريف و شاخص‌سازي مفاهيم محوري.

تبصرة8: پایان‌نامه‌های دانشگاهی به شرط هم‌زمانی با تدریس و یا تحصیل اساتید و طلاب در حوزة علمیه، مورد پذیرش است.

د) تقریر

29. تقریر، ارائة گزارش علمی از درس اساتید است، که لازم است دارای شرایط ذیل باشد: 1- نظم در تنسیق، 2- مرتب بودن نوشته‌ها، 3- اعتبار محتوایی، 4- قوّت ساختار جملات، 5- رسا بودن مطالب، 6- نقد علمی. تقریرات ارسالی نیز با همین معیارها، مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

تبصرة9: تقریر باید به لحاظ محتوا، حداقل یکی از فصول و ابواب دانشی را که به آن می‌پردازد، به طور کامل، شامل گردد.

ه) متن درسی

30. متن درسی، متنی مستدل و مستند از دروس رسمی حوزة علمیه است که قابلیت تدریس دارد. محتوا و قالب متن درسی باید بتواند در فرآیند آموزش، سهولت ایجاد کرده و موجب تعمیق و تحکیم یادگیری در طلاب شود.

تبصرة10: متن درسی باید به لحاظ محتوا، حداقل یکی از فصول و ابواب دانشی را که به آن می‌پردازد، به طور کامل، شامل گردد.

تبصرة11: دارا بودن استانداردهای متن آموزشیِ حوزوی، امتیاز ویژه‌ای برای متون درسی خواهد داشت.

و) طرح‌نامه

31. طرح‌نامه باید مطابق با استاندارد مراکز علمی تهیه شده و قابلیت ارائه در قالب کتاب یا مقالة علمی- پژوهشی را داشته باشد. ابتکار، خلاقیت، نوآوری و پرداختن به دغدغه‌های بنیادین حوزة علمیه و نیز مسائل ضروری و مورد نیاز جامعة اسلامی، از ملزومات طرح‌نامه است. لازم است طرح‌نامه، مطابق با «فرم طرح پژوهشی» که فرم پیوست جشنواره است، تنظیم شود.

تبصرة12: ارسال هم‌زمانِ طرح‌نامه و اثر مربوط به آن (اعم از مقاله، کتاب و پایان‌نامه)، پذیرفته نیست.

تبصرة13: طرح‌نامه‌های برتری که هدف از تدوین آن‌ها، نگارش کتاب است، جهت اجرایی شدن و جلب پژوهانه، به صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور، ارسال می‌گردند.

تبصرة14: طرح‌نامه‌های ارسالی به صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور، لزوماً باید قابلیت ارائة یک کتاب و دو مقالة علمی- پژوهشی را داشته باشد.

ز) ایدة پژوهشی

32. ایدة پژوهشی، لزوماً باید ابداعی بوده و مطابق با «فرم ارائة ایدة پژوهشی» که فرم پیوست جشنواره است، تنظیم شود. ایدة پژوهشی، به‌طور اجمالی، مسئله یا راه‌حلی نو را در مرزهای دانش پیشنهاد می‌کند.

فصل هفتم: ارسال اثر

33. هر فرد حداکثر می‌تواند در مجموع، پنج اثر به جشنواره ارسال کند.

34. آثاری که یک بار در جشنواره، به عنوان آثار برتر (اعم از برگزیده، شایستة تقدیر و شایستة تحسین) معرفی می‌شوند، دیگر حق شرکت در دوره‌های بعدیِ جشنواره را ندارند. البته صاحبان این آثار می‌توانند با آثار دیگری، در جشنواره حضور داشته باشند.

35. ارسال مجدّد آثاری که در دوره‏‌های قبل شرکت کرده و پذیرفته نشده‏‌اند، به شرط آن‌که نویسنده حداقل 60% در ظاهر و محتوای اثر، تغییر ایجاد کند، تنها برای یک بار بلامانع است.

36. ارسال آثار مشترک، به شرط آن‌که حداقل یکی از نویسندگان، شرایط حضور در جشنواره را داشته باشد، بلامانع است.

تبصرة15: در این صورت، چنان‌چه اثر، به عنوان اثر برتر معرفی شود، امتیاز اثر، به فرد یا افرادی تعلّق می‌گیرد که دارای شرایط حضور در جشنواره باشند.

37. ارسال آثار صرفاً به صورت فایل word و همراه با ثبت‌نام اینترنتی در سامانة معاونت پژوهش حوزة علمیة استان تهران، امکان‌پذیر است.

تبصرة16: در صورتی که امکان تایپ و ارسال اینترنتیِ فایل اثر برای فرد وجود ندارد، نویسنده می‌تواند اثر خود را به صورت خوش‌خط و خوانا، تحریر کرده و آن را حضوراً و یا با پست سفارشی به دبیرخانة جشنواره تحویل دهد.

فصل هشتم: ارزیابی

38. سطوح چهارگانة تدریس، هیچ تأثیری در سطح ارزیابی آثار ندارد و تمامی آثار در دو مرحلة اجمالی و تفصیلی، به‌طور مساوی، مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. البته برای هر یک از مراحل ارزیابیِ اجمالی و تفصیلی، فرم‌های جداگانه‌ای طرّاحی می‌گردد.

39. آثار ارسالی به جشنواره در مرحلة ارزیابی تفصیلی، در دو مدل صوری و محتوایی، ارزیابی می‌شوند که هر یک، فرم‌های مخصوص به خود را دارد.

40. منظور از ارزیابی صوری، ارزیابی اثر به لحاظ ادبیات و آراستگی زبان و نیز رعایت ساختار ظاهری اثر است و مراد از ارزیابی محتوایی، ارزیابی اثر از نظر محتوا، تحلیل و نظریه‌پردازی است.

41. تقریر و متن درسی، مطابق با شرایط خاص و بر اساس فرم‌های ویژه، مورد ارزیابی صوری قرار می‌گیرند و به لحاظ محتوایی، همچون سایر قالب‌ها ارزیابی می‌شوند.

42. طرح‌نامه و ایدة پژوهشی در مدل ارزیابی صوری، به لحاظ تنظیم صحیح فرم و وضوح در بیان ایده، مورد ارزیابی قرار گرفته و در مدل ارزیابی محتوایی، همچون سایر قالب‌ها، ارزیابی می‌شوند.

43. آثار در مدل صوری، توسط یک ارزیاب و در مدل محتوایی، توسط دو ارزیاب، مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، و نمره نهایی، مجموع نمرات ارزیابی‌های تفصیلی صوری و تفصیلی محتوایی خواهد بود. در صورتی که اثر به داوری فرستاده شود، نمره داوری نیز پس از حذف یکی از ارزیابی‌های تفصیلی محتوایی (ارزیابی‌ای که نمرة پائین‌تر را به اثر داده است)، به نمرات پیشین اضافه می‌گردد.

44. هر اثر بعد از کسب حداقل نمرة 70 در ارزیابی اجمالی، وارد مرحلة ارزیابی تفصیلی می‌شود. در این مرحله، اثر ابتدا جهت ارزیابی محتوایی به دو ارزیاب ارسال می‌گردد و پس از اخذ حداقل نمرة 70 در هر دو ارزیابی، به منظور ارزیابی صوری، تحویل ارزیاب می‌شود.

45. تنها آثاری که در ارزیابی صوری، حداقل نمره 70 را کسب کنند، وارد فرآیند برگزیدگی می‌شوند.

46. چنان‌چه فاصلة نمرات در دو ارزیابی محتوایی، بالاتر از 10 باشد، اثر جهت داوری به داور ارسال شده و نمرة آن، جایگزین پائین‌ترین نمرة دو ارزیابی محتوایی می‌گردد.

فصل نهم: آثار برتر

47. آثاری که در مجموع نمراتِ ارزیابی تفصیلی صوری و دو ارزیابی تفصیلی محتوایی و یا داوری، بین 90 تا 100 امتیاز را کسب نمایند، به عنوان «برگزیده»، آثاری که در مجموع نمراتِ یاد شده، بین 85 تا 99/89 امتیاز را به دست آورند، به عنوان «شایستة تقدیر»، و آثاری که در مجموع نمراتِ یاد شده، بین 80 تا 99/84 امتیاز را کسب کنند، به عنوان «شایستة تحسین» معرفی می‌شوند.

تبصرة17: میزان امتیازات فوق، با تصمیم شورای سیاست‌گذاری جشنواره، قابل تغییر است.

48. آثار برتر در هر یک قالب‌های هفت‌گانه، به طور جداگانه، مورد ارزیابی علمی قرار گرفته و معرفی می‌شوند.

49. از هر فرد، تنها یک اثر به عنوان اثر برتر (برگزیده، شایستة تقدیر و یا شایستة تحسین) معرفی می‌شود.

50: چنان‌چه از فردی دو اثر یا بیشتر، حائز امتیاز برتر شود، اثری که بیشترین امتیاز را کسب کرده است، به عنوان اثر منتخب معرفی می‌گردد. در این صورت، به ازای هر اثر وی که حائز امتیاز برتر شده است، بر اساس امتیازی که کسب نموده، مطابق با نمودار زیر، به مجموع امتیاز اثرِ معرفی شده، افزوده می‌شود:

1- بین 80 تا 99/84= 2 امتیاز؛

2- بین 85 تا 99/89= 3 امتیاز؛

3- بین 90 تا 100= 4 امتیاز.

تبصرة18: چنان‌چه افزایش امتیاز مطابق با نمودار بالا، موجب ارتقای سطح اثر نشد، درصدی به جایزة صاحب اثر افزوده می‌شود. میزان افزایش جایزه، با تصویب شورای سیاستگذاری تعیین می‌شود.

51. دبیرخانه موظّف است در هر دوره از جشنواره، علاوه بر معرفی آثار برتر، از اثری که بیشترین امتیاز را در میان تمامی آثار، در ارزیابی صوری کسب نموده است، تحت عنوان «قلم برتر» تجلیل نماید.

52. دبیرخانه همچنین موظّف است هر سال در حاشیة جشنواره، از سه شخصیت فرهیختة حوزة علمیة استان تهران که سِمت مسئولیت، مدیریت و معاونت پژوهش مدرسة علمیة خود را دارند، تجلیل کند. شاخص اصلی در انتخاب سه فرد مذکور، تلاش شایستة ایشان جهت ارتقای علمی و پژوهشیِ اساتید و طلاب در سال جاری است که با دیده‌بانیِ دقیق و بررسی فعالیت‌ها و رویکردهای پژوهشیِ مسئولین، مدیران و معاونان پژوهش مدارس علمیه، و تشکیل و تکمیل پروندة ارزیابی سوابق برای هر یک از آن‌ها، انتخاب می‌شوند.

فصل دهم: هزینة جشنواره

53. هزینه‌های جاری جشنواره؛ اعم از تبلیغات، حق‌الزحمة دبیر، دبیر علمی، مسئول و گروه اجرایی و ارزیابان، مراسم اختتامیه، نمایشگاه، انتشار ویژه‌نامه، جوایز آثار برتر، تقدیر عمومی از اساتید شرکت‌کننده در مراسم اختتامیه و... لازم است در ردیف بودجة جشنواره، ملاحظه و اعتبارات لازم، بدان تخصیص داده شود.

فصل یازدهم: تصویب آئین‌نامه

54. این آئین‌نامه در 11 فصل، 54 ماده و 18 تبصره در تاریخ 1395/02/08 به تصویب شورای حوزة علمیة استان تهران جشنواره رسید.