نام اثر                      بررسی فقهی معاملات بای‌بک
قالب اثر                    مقاله تألیف
گروه علمی                   فقه و اصول، حقوق اسلامی
رتبه                        شایسته تحسین
نمره ارزیابی اجمالی                     74
نمره ارزیابی تفصیلی محتوایی1          84
نمره ارزیابی تفصیلی محتوایی2          51
داوری                           73
میانگین دو ارزیابی تفصیلی محتوایی              78.5
نمره ارزیابی تفصیلی صوری1                  84
نمره ارزیابی تفصیلی صوری2                83.5
میانگین دو ارزیابی تفصیلی صوری            83.75
امتیاز ویژه                      -
امتیاز نهایی                      81.25

چکیده:
تعامل شرکت‌های بزرگ نفتی با کشورهای دارای منابع نفت و گاز، در قالب قراردادهای مختلفی انجام می‌پذیرد. نوع این قراردادها در میزان و کیفیت انتقال تکنولوژی، تأثیرات بزرگی دارد و به دلیل محدودیتهای قانونیِ موجود در سرمایه‌گذاری خارجی و کمبود منابع مالی، متداول‌ترین روش عقد قراردادها به‌خصوص در کشورمان، بیع متقابل بوده است. در این نوع قرارداد، شرکت سرمایه‌گذاری خارجی، کلیه وجوه سرمایه‌گذاری و همچنین نصب تجهیزات، راه‌اندازی و انتقال تکنولوژی را بر عهده میگیرد و پس از راه‌اندازی، به کشور میزبان واگذار میکند. بازگشت سرمایه و همچنین سود سرمایه از طریق فروش محصولات به دست میآید. این قرارداد از عقود لازم، غیر معین، مختلط تجزیه‌ناپذیر بوده و عقدی عهدی، رضائی و غیرعینی و منجّز محسوب میگردد. در مورد این عقد شبهاتی همچون کالی به کالی بودن، غرری بودن و ربوی بودن مطرح شده که با بررسی این شبهات به دفع اشکالات پرداخته و ثابت نموده‌ایم که هیچ یک از اشکالات فوق در این عقد وجود ندارد، و برداشت‌های عجولانه و سطحی از اسلام که آن را نامشروع می‌دانند، به جا نیست. در صورت اصرار بر توجیه بای‌بک با یکی از عقود معین می‌توان این قرارداد را با عقد جعاله توجیه کرد و از آن با عنوان جعاله بین‌المللی یاد کرد.