نام اثر	بررسی نظر آیت الله خویی پیرامون شخصیت ابن عباس و نقد آن
گرایش علمی	تاریخ اسلام و تشیع
تدریس	سطح یک
مدرسه علمیه	آیت الله حق شناس (ره)
رتبه	برگزیده
امتیاز	76.5

چکیده اثر:
منابع تاريخي از يک‌سو، فضايلي مانند علم، روشنگري، دفاع از ولايت و نقل فضايل اميرالمومنين(ع) را براي عبدالله بن‌عباس برمي‌شمارد و از سوي ديگر، وقايعي تأسف‌آور؛ همچون ذکر فضايل خلفا، غارت بيت‌المال، مخالفت با حضرت علي(ع) و مورد نفرين آن حضرت قرار گرفتن را براي او ذکر مي‌کند. عده‌اي با پذيرفتن روايات فضيلت، روايات دسته دوم را مجعول مي‌دانند. آيت‌الله خويي در اين گروه جاي دارد. عده‌اي نيز با پذيرفتن روايات دسته دوم، او را فردي گمراه معرفي مي‌نمايند. روش تحقيق در اين مسئله با توجّه به تاريخي بودن آن، صبغه نقلي دارد که با رجوع به روايات، کتب تاريخ و سيره انجام مي‌گيرد. رجوع به اين منابع، طريق سومي را فراروي ما قرار خواهد داد که در آن با پذيرفتن اجمالي هر دو دسته از روايات، به رفع استبعاد در جمع ميان آن‌ها منجر مي‌گردد. به نظر مي‌رسد اين طريق، به صواب نزديک‌تر است. اشکالاتي نظير خروج از بصره، غارت بيت‌المال، مخالفت با حضرت علي(ع)، منافاتي با فضايل ديگر ابن‌عباس، بسانِ همراهي با اميرالمؤمنين(ع) در جنگ‌هاي مختلف و ساير فضيلت‌هاي وي ندارد. ريشه‌هاي اين جريان را بايد در تحليل شخصيت ابن‌عباس جستجو کرد؛ چرا که او با وجود همين فضايل و انتساب به پيامبر اکرم(ص)، به عنوان دانشمندي بزرگ از ميان اهل بيت(ع) شهرت يافت و همين مسئله، زمينه‌هاي مخالفت با حضرت علي(ع) را  در وي تقويت نمود.