نگاهی به عرفی انگاری عدالت و استناد به آن در سلب حجّیت از روایات فقهی




























نام اثر نگاهی به عرفی انگاری عدالت و استناد به آن در سلب حجیت از روایات فقهی
گرایش علمی فقه و حقوق اسلامی
تدریس سطح دو
مدرسه علمیه آیت الله مجتهدی (ره)
رتبه برگزیده
امتیاز 77.25

چکیده اثر:
«عدالت احکام الهي»، امري است که بر کسي پوشيده نيست و تمامي فِرق اسلامي بر اين نظر، اتفاق نظر دارند که خداوند در تمام افعال خويش عادل است. اعتبار شرعي تشخيص عرفيِ مصاديق حکم عادلانه يا ظالمانه و قراردادن اين تشخيص به عنوان ميزاني براي احراز مخالفت روايات فقهي با قرآن مجيد، نظريه‌اي است که از سوي برخي معاصرين مطرح شده است. صاحبِ نظريه براي اثبات آن دليلي مرکّب از آيات قرآن مجيد و روايات شريفه به ميان آورده؛ گو اين‌که براي تقويت دليل خود، به مباني بعضي از محققين نيز استناد کرده است.
اساس کار اين مقاله، تأکيد بر اين نظريه به عنوان مبنايي براي استنباط حکم شارع است. در اين نوشتار با گذر از منهج رايج در دو علم اصول فقه و فقه، دليل اين نظريه و اصل آن‌ را مورد مناقشه قرار داده و در نهايت، به اين نتيجه مي‌رسيم که انگاره فوق که توسط آيت‌الله صانعي طرح شده است، کاملاً باطل و نادرست است و نمي‌توان تشخيص عرفي مصاديق حکم عادلانه يا ظالمانه را به عنوان ميزاني براي سنجش موافقت يا مخالفت روايات فقهي با قرآن مجيد به کار بست؛ زيرا اين تشخيص، بلاوجه بوده و حجّت نيست.