جشنواره علامه حلی(ره) و بروز استعدادهای نو در حوزه علمیه

قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْکَ سُلْطَانًانَصِيرًا (الإسراء/80  )

ضرورت پژوهش در همه عرصههاي علمي کشور امري واضح است و اين ضرورت در حوزه علوم ديني و معارف اسلامي، نسبت به ديگر عرصههاي علمي، از اولويت بيشتري برخوردار است. کم توجهي در اين زمينه، دين را متهم به ناکارآمدي در عرصههاي زندگي اجتماعي بشر ميکند؛ کما اينکه برخي افراد، با اتخاذ «نظريه حداقلي» در قلمرو فقه اسلامي، مدعي شدند که دين پاسخگوي همه نيازهاي بشري نيست و براي پر کردن اين خلأ، بايد از قوانين بشري بهره برد؛ حال آنکه طبق آيه«ما فرطنا في الکتاب من شيء» و همچنين تحقيق و تدقيق در آيات و روايات، نه تنها اين نظريه قابل اثبات نيست، بلکه خلاف آن ثابت ميشود؛ از آن جهت که دين اسلام، ديني است که در همه ابعاد زندگي بشر از خُرد تا کلان و براي همه زمانها و مکانها، برنامه ارائه کرده است و با توجه به  پويايي فقه شيعه، قابليت پاسخگويي به همه مسائل و نيازهاي روز جامعه وجود دارد.

جهت بهرهگيري از اينچنين منبع غني و عظيمي، وظيفه اصلي بر عهده طلاب علوم ديني است تا با تحقيق و پژوهش در بخشهاي مغفول مانده و بازنگري مجدد و بهروز کردن تلاشهاي قبلي بتوانند حقيقت و واقعيت کار آمدي دين در همه عرصهها را به اجرا در آورند. در غير اينصورت، دين در اجتماع منزوي شده و اين معارف عظيم و راهگشا در لابلاي کتب مهجور خواهد ماند.

ايجاد انگيزه وتقويت روحيه پژوهشي طلاب علوم ديني، اعم از خواهر و برادر، جهت ورود به اين عرصه، بسار ضروري است که بحمد الله طي چندين دوره برگزاري جشنواره علامه حلي، گامهايي در اين زمينه برداشته شده موفقيتهايي نيز در برداشته است که انتظار ميرود با توجه به دقت نظر مديريت محترم در نظر خواهي از مديران و معاونين پزوهش مدارس علميه، شاهد ارتقاء سطح کيفي و کمي جشنواره مذکور باشيم.

آيا در ابتداي امر و در زمان هدفگذاري و تبيين چشماندازهاي جشنواره، مصلحت و نياز جامعه در نظر گرفته شده است؟ آيا اين اهداف وروشها مشکلي ازمشکلات جامعه علمي و ديني و نهايتاً جامعه اسلامي را حل نموده است؟ با توجه به گذشت پنج سال از برگزاري جشنواره استاني، اکنون که در آستانه برگزاري ششمين جشنواره هستيم، چه ميزان به هدف نزديک شدهايم؟ آيا صرف هزينههاي مالي سنگين و بهکارگيري نيروي انساني، با اهداف جشنواره همخواني دارد؟ آيا پرداختن به کميت باعث ضعف کيفي نگرديده است؟ البته اين سخن بدان معنا نيست که به کيفيت آثار توجه نشده يا نميشود؛ اما صرف وقت و نيروي انساني در جهت کمي، کيفيت را پايين نميآورد؟ لذا به نظر ميرسد بازنگري در اهداف و چشم اندازها ميتواند تا حد زيادي در جهت ارتقاء کيفي جشنواره مؤثر باشد.

توجه به زير ساختهاي علمي در حوزههاي علميه، خصوصاً در حوزههاي خواهران ضروري است؛ به اين معنا که دروس ارائه شده در حوزههاي خواهران، نوعاً به جهت کمي و کيفي به گونهاي طراحي شده که نه تنها پژوهشگر تربيت نميکند بلکه اساساً انگيزه و ميل به انجام پژوهش را در ميان طلاب از بين ميبرد؛ زيرا بانوان طلبه نوعاً وظيفه خطير همسري و مادري را بر عهده دارند که فشردگي در ارائه دروس و محدوديت زماني، عملاً سبب پايين آمدن روند پژوهشي ميگردد؛ هرچند نميتوان از کمکاري و بي انگيزگي طلاب در روند فعاليت علمي غفلت کرد.

به نظر ميرسد از آنجا که توان افراد در بروز استعدادها وتواناييها متفاوت است، بايد زمينههاي بروز کليه استعدادها فراهم گردد. به طور مثال، برخي از طلاب جوان در زمينههايي چون جمعآوري مطالب، افرادي موفق هستند امّا ممکن است قلم خوبي نداشته باشند و يا در زمينههاي سمعي و بصري، چون ساخت کليپ و... فعال هستند که به نوبه خود تأثير قابل توجهي در سطح جامعه برجاي خواهد گذاشت؛ لذا اگر در روند اجرايي جشنواره تمهيداتي انديشيده شود که افراد با تواناييهاي مختلف، توان بروز و ظهور داشته باشند و از ظرفيتهاي طلاب به نيکي استفاده شود، بسيار مناسب خواهد بود.

به جهت ايجاد انگيزه در طلاب حائز رتبه در جشنواره، شرايط  فعاليت علمي پژوهشي و جذب در مؤسسات پژوهشي براي ايشان فراهم گردد. به اين ترتيب، طلابِ توانمند، پس از اتمام جشنواره، جذب مؤسسات پژوهشي گرديده و ضمن توانافزاييِ پژوهشي از توان ايشان استفاده ميگردد.