بررسي اجمالي تاريح سير تطور انديشه‌هاي بشر، چه در حوزه علوم طبيعي و چه حوزه علوم انساني، يک نکته را روشن مي‌کند وآن اينکه، در هر مقطع زماني که غناي محيط علمي و تضارب آراء در يک جامعه بيشتر شده، احتمال ظهور انديشه‌هاي بديع و پيش برنده دانش، به همان ميزان فزوني يافته است. از نمونه‌هاي بارز اين مقاطع تاريخي، مي‌توان به يونان پيش از ميلاد، قرن 4 و 5 هجري در تمدن اسلامي و قرن 12 و 13 ميلادي در آستانه رنسانس اشاره کرد؛ گويي توليد علم، پيوند عميقي با غنا و تنوع محيط نظريه‌پردازي دارد.
اگر در گذشته، تضارب آراء، بيشتر به شکل کرسي‌هاي گفتمان و مناظره بوده، امروزه دو قالب همايش‌هاي علمي و نشريات، به مثابه صُوَر رايج گفتمان علمي شناخته شده است. طبيعي است ايجاد روح مشارکت علمي در جشنواره‌ها و افزايش مهارت پژوهش، از اولويت‌هاي مراکز علمي و محيط‌هاي آموزشي خواهد بود. آسيب‌شناسي وضعيت توليد علم در ايران، دو نکته را روشن مي سازد: اوّل اينکه بايد همه لوازم توليد علم، از جمله موضع بي طرفي و عدم وجود گرايش‌هاي از پيش جهت دهنده، به نحو کامل و نه شعاري رعايت شود و دوم اينکه توليد علم ممکن است با تلقي کمّي به نوعي فعاليت اداري فروکاسته شود و کيفيت آثار توليدي در نظر گرفته نشود و اين مسئله‌اي است که هم در حوزه و هم دانشگاه که گام‌هاي چشمگيري در طبقه‌بندي کردن فرايند توليد علم برداشته‌اند، بايد به شدت مورد توجه قرار گيرد تا با اتخاذ سياست‌هاي پژوهش محوري از توليد کارهاي صرفاً صوري پرهيز شود. در کشور ما ايران اگر حوزه و دانشگاه متکفل توليد علم هستند، سبک مطالعه پژوهش محور بايد جايگزين سبک رايج امتحاني و اصطلاحاً پاس کردن واحدها شود و طلبه و دانشجو از همان سال‌هاي نخست تحصيل با روح پرسش‌گري و مهارت پژوهشي خو بگيرد.
مدرسه علميه امام صادق(ع) دماوند از ديرباز محل تردد انديشمندان حوزوي و دانشگاهي، از جمله علامه طباطبايي و علامه جعفري تا بزرگاني چون آيت الله جوادي و دکتر محقق بوده و طلاب جوان هميشه با جلسات و مباحثات علمي مأنوس بوده‌اند. امسال شوراي سياست‌گذاري مدرسه با هدف ارتقا سطح پروهشي طلاب، طرح‌هاي متفاوتي را در نظر گرفته که اولين جلوه آن در حضور موفق طلاب مدرسه دماوند در جشنواره علامه حلي(ره) پديدار شد. برخي از اين برنامه‌ها عبارتند از:
1. در نظر گرفتن واحد مستقلي به عنوان واحد جشنواره علامه حلي(ره) در معاونت پژوهش که وظيفه هدايت مراحل نگارش مقاله شامل انتخاب موضوع، انتخاب استاد راهنما، جلسات مشاوره و... را بر عهده دارد؛
2. تشکيل کارگروه‌هاي پژوهشي در 4 رشته کلام، علوم قرآني، ادبيات عرب و اصول؛
3. تشکيل پرونده پژوهشي براي تمامي طلاب مدرسه جهت تعيين سطح علمي و رزومه مقالات؛
4. دعوت از اساتيد و نخبگان جهت تدريس روش تحقيق در علوم اسلامي؛
5. نشريه داخلي براي معرفي پژوهشگر برتر ماه که در هر شماره، يکي از طلاب پژوهشگر موفق را به همراه آثار پژوهشي وي معرفي و از طلاب و اساتيد مدرسه درباره نقد و بررسي مقاله وي نظرخواهي مي‌کند و در واقع، اين نشريه داخلي به صورت تقريبي، شکل نوشتاري جلسات دفاع پايان‌نامه خواهد بود. در اين نشريه، ابتدا رزومه علمي طلبه برگزيده معرفي مي‌شود و سپس يکي از مقالات موفق وي در تابلوي نشريه قرار مي‌گيرد و همزمان از دو تن از اساتيد مدرسه درباره کيفيت مقاله وي يادداشتي تهيه مي‌گردد. طلاب مدرسه نيز نظرات خود را در ستون ويژه‌اي که در تابلو تعبيه شده ابراز مي‌دارند.
برنامه‌هاي پژوهشي مدرسه معمولاً ابتداي هر تابستان اعلام مي‌شود و طلاب عزيز با کلياتي از طرح‌هاي جديد آشنا مي‌شوند. همچنين، ابتداي هر تابستان، ليستي از موضوعات پيشنهادي براي پژوهش به طلاب ارائه مي‌گردد. ان‌شاء الله در شماره آتي نشريه مرآت، گزارش مفصلي از فعاليت‌هاي پژوهشي مدرسه ارائه خواهد شد.
در پايان لازم مي‌دانم از زحمات و دلسوزي‌هاي مسئولين جشنواره، به‌خصوص دبير محترم حجه الاسلام و المسلمين سماوات قدرداني کنم؛ همچنين بابت دلسوزي‌ها و پيگيري برادر انديشمندم جناب آقاي شمس و همچنين زحمات بي‌دريغ برادر ارجمندم جناب آقاي ايرانشاهي تشکر ويژه دارم.