سخن نخست

تعالی و پیشرفت یک کشور، همواره در توجه خاص به دانش و نخبگان علمی تحقق خواهد یافت. ایجاد زمینه‌های بروز و رشد استعدادها، مقدمه شناسایی، حمایت و بهره‌مندی از توانمندی‌های خاص نخبگان است. یکی از روش‌ها و ابزارهای رسیدن به این شناخت، برگزاری جشنواره‌های علمی-تخصّصی در سطح ملّی، استانی و یا درون سازمانی است. در این‌گونه برنامه‌ها نخبگان هر رشته، استعداد و توانمندی خود را در معرض آزمون قرار می‌دهند و ضمن زمینه‌سازی جهت حضور جدی در صحنه‌های علمی و یافتن فرصتی مناسب جهت رشد و بالندگی مضاعف، از حمایت‌های ویژه‌ای نیز برخوردار می‌گردند. اسلام دین تحقیق و دقت است و به تعبیر و فرمایش مقام معظم رهبری -مد ظله العالی- پیشرفت علمی بدون تحقیق امکان ندارد و عنصر تحقیق و پژوهش در همه‌جا به صورت یک اصل در مجموعه کارها باید مورد توجّه قرار گیرد. بنا براین برگزاری جشنواره رسم پسندیده‌ای است که می‌توان از آن به‌عنوان عاملی شورانگیز برای سنجش رشد علمی یک جامعه استفاده کرد. از طرفی، در یک جامعه هرچه رسم تقدیر از فعالان عرصه‌های علمی و پژوهشی بیشتر و پررنگ تر باشد می‌توان توقع داشت که ظرفیت‌های بیشتری برای رشد زمینه‌های فرهنگی و حتی تمدن سازی فراهم خواهد شد. صرف‌نظر از فواید دیگر این جشنواره‌ها، همچون ایجاد روحیه خودباوری و شور و نشاط علمی، باید به این نکته توجّه داشت که جشنواره‌های ملی کشور، نوعی نشان و نمایه تراز علمی در مقایسه با قدرت علمی (نرم افزاری) سایر کشورها تلقی می‌گردند. از این رو، همواره تلاش جدی صورت می‌گیرد تا اهداف مورد نظر از جهت کمی و کیفی و نتایج حاصله به صورت حداکثری تأمین گردد.
بحمدالله حوزه‌های علمیّه کشور نیز چند سالی است فعالیت‌های مطلوبی را در این زمینه آغاز نموده‌اند که یکی از آنها برگزاری پنج دوره کشوری و سه دوره استانی جشنواره علّامه حلی w است. این جشنواره حرکت مبارکی است که می‌رود تا در آینده‌ای نه چندان دور آثار و برکات فراوانی از علوم اهل بیت عصمت و طهارت b را به جامعه علمی و پژوهشی کشور ارائه دهد. عرصه ایجاد شده زمینه بسیار مفیدی برای بدست آوردن نقاط ضعف پژوهشی و رفع آنها و توجّه به توانایی‌ها و پرورش آن‌هاست.
جشنواره علامه حلی w می‌تواند و باید در کنار دیگر جشنواره‌های علمی - پژوهشی کشور همچون جشنواره فارابی و جشنواره شیخ بهایی، در عالی‌ترین سطح برگزار شود؛ زيرا تشویق و ترغیب افراد مستعد در حوزه پژوهش، ظرفیت‌های پنهان و درعین‌حال ضروری جوامع علمی را فعال و آشکار می‌سازد و از این رو امید آن داریم که در آینده نزدیک برگزیدگان جشنواره علّامه حلی w نیز همانند برگزیدگان سایر جشنواره‌ها از امکانات و امتیازات شایسته ملی و بین المللی برخوردار گردند.
باید در نظر داشت که جشنواره علّامه حلی w با رعایت اصول و قواعد خاص خود مانند رعایت مسایل اجرایی، گزینش ارزیابان باتجربه و دارای مهارت و دانش کافی، زمان‌بندی مناسب برای دریافت آثار و بررسی آنها به نقطه مطلوب و آرمانی خود خواهد رسید. در این میان، ضروری است که جایگاه معاونت پژوهش در مجموعه مدیریت‌های استانی حوزه‌های علمیه مورد توجه جدی‌تری قرار گیرد. معاونت پژوهش حوزه علمیه استان تهران، ضمن حفظ و رعایت خط مشی‌های کلی که از سوی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه سراسر کشور ابلاغ می‌گردد، برنامه ریزی دقیق، علمی و کارشناسی شده جهت ایجاد انگیزه علمی و تأمین زمینه‌های آشنایی طلاب با مهارت پژوهش و پیش نیازهای آن و همچنین حمایت مادی و معنوی از طلاب مستعد را از جمله مهم‌ترین وظایف خود دانسته و در این راه تلاش نموده است. ثمره این تلاش‌ها را می‌توان در برگزاری سه دوره موفق جشنواره استانی علامه حلی w مشاهده نمود. در هر دوره از برگزاری این جشنواره علمی، معاونت پژوهش سعی نموده تا با بهره‌گیری از تجربیات دوره قبل، بر حفظ و تقویت نقاط قوت تأکید نموده و کاستی‌ها را جبران نماید. اهتمام بر این امر، موجبات رشد چشم‌گیر کمی و ارتقاء قابل توجه کیفی آثار را فراهم ساخته است. اکنون، معاونت پژوهش حوزه علمیه استان تهران، با تجربه کافی، خود را برای برگزاری هر چه بهتر چهارمین جشنواره استانی علامه حلی w آماده کرده و با رصد تجربیات گذشته، در حال برنامه‌ریزی جهت پیشرفت مهارت پژوهش در قالب آثار ارسالی به دبیرخانه جشنواره بر اساس آمار و نتایج آسیب شناسی‌های انجام شده است.
معاونین و مسئولین محترم پژوهش مدارس علمیه به‌عنوان مشاور و مجری فعالیت‌های علمی معاونت پژوهش استان، از جایگاه حساس و ویژه‌ای در اجرای موفق سیاست‌های علمی، برخوردارند. هرچه بر میزان آگاهی معاونین و مسئولین پژوهش مدارس علمیه از ضرورت اهتمام به فعالیت‌های پژوهشی و جایگاه حوزه در عرصه علمی و فرهنگی کشور و محدوده و عمق تأثیرگذاری آن افزون گردد، دست‌یابی به اهداف علمی حوزه علمیه ضمانت بیشتری خواهد یافت. رشد و ارتقاء مستمر سطح علمی معاونین و مسئولین پژوهش مدارس علمیه نیز بسیار ضروری بوده و روزآمد شدن، ایجاد انگیزه و پویایی علمی و جهت‌گیری فعالیت‌های پژوهشی طلاب به سمت رشته‌ها و مسائل جدید علمی، کاربردی و مورد نیاز بودن را در پی خواهد داشت.
یادآوری چند نکته لازم است:
اوّل: در بخش سخن برگزیدگان ویژه‌نامه سومین جشنواره علامه حلی w، طلاب جوان برگزیده، نظراتی را ارائه کرده‌اند که شایسته است مسئولین و اعضاء محترم شورای جشنواره، این پیشنهادها را در دستور کار خود قرار دهند.
برخی از مهم‌ترین این پیشنهادها اشاره می‌شود:
1. ایجاد روحیه علمی پژوهشی در بین طلاب.
2. مراقبت و نظارت کافی اساتید بر فعالیت‌های پژوهشی طلاب.
3. ارائه موضوعات مناسب و جزيی.
4. حمایت همه جانبه از برگزیدگان جشنواره.
5. انتشار آثار برگزیده.
6. زمانبندی و اطلاع رسانی مناسب جهت آغاز و پایان جشنواره.
7. برگزاری جشنواره در رده‌بندی‌های مختلف سنّی یا بر اساس پایه‌های تحصیلی طلاب.
8. داروی آثار بر اساس گرایش‌های تخصّصی.
9. ارائه کارنامه ارزیابی آثار.
10. اهمیت به تحقیقات کلاسی در قالب بخش ویژه.
11. دائمی شدن دبیرخانه جشنواره.
12. رونق گرفتن نظام پژوهشی در کنار نظام آموزشی در مدارس علمیه.
13. تشکیل کانون‌های علمی پژوهشی طلاب اهل قلم.
14. تربیت اساتید جوان جهت تدریس در مدارس علمیه.
دوم: تجمیع آثار ارسالی به دبیرخانه جشنواره در آثار گذشته در قالبی ویژه و انتشار آثار برتر برگزیده‌ در راستای عملیاتی شدن توصیه دبیر محترم شورای عالی حوزه های علمیه سراسر کشور حضرت آیت ا... ‌استادی‌(زیدعزه)مبنی بر انتشار آثار برگزيدگان.
سوم: شماره آتی فصلنامه محفل، ویژه موضوع «سبک زندگی» است؛ از این رو محفل از ارسال آثار پژوهشی، دیدگاه‌ها و هرگونه نظر و پیشنهاد فضلا، اساتید محترم و طلاب پژوهشگر در جهت ارتقای کمّی و کیفی فصلنامه استقبال می‌نماید.
چهارم: ارزیابی و نظر مخاطبان برای دبیرخانه منشورات استان اهمیت زيادی دارد. به‌همین دلیل با تشکر از عزیزانی که بزرگواری نموده و با نظرات سازنده و گرانقدر خود ما را دلگرم می‌کنند، مطمئناً نظرات و پیشنهادها در سیر حرکت فصلنامه، ملاحظه و اعمال می‌گردد.